Уншиж байна...

 

Энэ удаа БХИС-ын Улс төрийн ажилтны тэнхимийн 50 жил тохиож байна. Цэргийн сургуулийн төгсөх үедээ

нийгмийн ухааны багш нартай авахуулсан зураг нэн ховор зурагт орно. Нийгмийн ухааны тэнхимийн бүх багш нар зурганд орсон байгаа. 1921-1990 он хүртэлх хэн хүний танилцаж байгаагүй хэлмэгдүүлэлтийн материалыг уншсаны хувьд хэлмэгдлийн тухай бичихсэн гэж бодож явдаг. Манай тэнхимийн ихэнх багш нар 1960-иад оны “сэхээтний төөрөгдлийн” хэлмэгдэлд өртсөн хүмүүс байж билээ.
Цэргийн сургуулийн дөрвөн жил нэгэн казармд алба хааж, амьдарна гэдэг эрчүүдийн насан туршийн нөхөрлөлийн суурь болж өгдөг. Тэгэхээс аргагүй. Цэргийн амьдралын эхлэл болсон карантины сар тангарагийн баяраар өндөрлөнө. Энэхүү баярын арга хэмжээнд шинэ дайчдыг төлөөлөн үг хэлж, үүрэг авч байхад дэргэд минь ЦНДС-ийн захирал, дэслэгч генерал Ж.Ёндон, ротын захирагч ахмад Чулуундорж, курсын захирагч, ахлах дэслэгч Хүрэлбаатар нар байж, радиогийн сурвалжлагч сурвалжлага авч билээ. Удалгүй дэслэгч генерал Ж.Ёндон, БХЯ-ны сайдаар дахин томилогдсон билээ.
Сургуулийн жил эхлээд тасгийн захирагч, бага түрүүч, удалгүй курсын захирагчийн орлогч, түрүүч цолтой хэдэн сарыг өнгөрөөв. Тэр жилээс сонсонгчид он, оноор байрлах болсонтой холбогдуулж, нэгдүгээр курсүүдийн жагсаалын даргаар томилогдож, ахлах түрүүч цолтой ажиллах болсон билээ.
ЦНДС-ийн захирал, генерал Ж.Ёндон жагсаалын дарга нартайгаа илүү дотно харилцдаг байсан. Би генералынхаа гарын үсэгтэй дурсамжийг нандигнан хадгалдаг.
Нэгдүгээр курсийн сонсогч надад цэргийн нэртэй жанжинтай гар барьж, бусад соносгчоос илүүтэй танил болж байсан тэр мөч мартагдашгүй юм. Хүлээж байсан өвлийн амралт болж хотын хэд анхны дурсгалын зургаа авахуулсан байдаг.
Эхний жилээс эхлээд цэргийн карантин дээр бага даргаар томилогдон ажилласан билээ. Цэргийн хэргийн анхны цагаан толгой заах сургалтын нэг сар цэрэг хүний олон зан чанарыг тодорхойлно. Тэдний дотроос олон генерал, хурандаа, улс төрийн албан тушаалтан, Ерөнхий сайд, БХЯ-ны төрийн нарийн бичгийн дарга, Жанжин штабын орлогч дарга нар төржээ.
Хоёрдахь жилд карантин дээр ажилласан бага дарга нар зургаа үлдээжээ. Дараа нь бид салаан захирагчийн дадлагаа Зүүн баянгийн дивиз дээр хийсэн юм. Биднийг ангийн багш дэд хурандаа Хасгиа ахлаж ажилласан билээ.
Биднийг цэрэг хүний хатуужил, эр хүний хатуу гарыг дааж сургаж, цэрэг хүн болгосон Батальон захирагч дэд хурандаа Бавуудорж, Ротын захирагч ахмад Цэнд-Аюуш, улс төрийн орлогч ахлах дэслэгч Бямба, курсын захирагч ахлах дэслэгч Батсүх нар хамтдаа байх нэгэн зураг надад бий.
Генерал Лхагвасүрэн гуйатай сургуулийн клубт болсон уулзалтын дараа бид хамтдаа зургаа даруулсан байдаг. Монгол хүн сансарт ниссэн түүхэн мөчид армийхан офицеруудын ордонд сансрын нисгэгч Гүррагчааг хүлээн авах баярын цуглаанд сонсогчдоо төлөөлөн оролцож баяр хүргэж үг хэлж байсан мөчөө дурсах сайхан.
Хамгийн дурсамжтай үйл явдал бол Монголын Ардын Армийн 60 жилийн ойн баярын хуралдаанд тэргүүлэгчдийн суудалд суусан. Тэнд би арын өрөөнд Маршал Цэдэнбал даргатай гар барин мэндэлсэн ховор завшаан тохиосон.
Курсын захирагч ахдах дэслэгч Батсүх, бага дарга нартай авахуулсан зураг байна. АЭХЦ-ийн ангид улс төрийн орлогчийн дадлагаа гурвуулаа хийсэн юм. ЦНДС-ийн ойд зориулж драмын жүжиг тоглож билээ. Тэр жүжигт оролцсон дүрүүд хувцастайгаа зургаа даруулсан байдаг. Цэргийн сургуулийн хээрийн полигоны Галын бэлтгэлийн шалгалт дээр дэслэгч генерал Цог ирсэн байлаа. Буудлагын улаан шугам дээр сандал тавиулж тухлаад жагсаалаас энэ жил онц төгсөх гэж байгаа арван сонсогчийг гаргаж билээ. Тэгээд өөрийн биеэр буудлагын шалгалтыг авсан юм. Буудлагын дадлагыг бүрэн хийсэн болохоор өөртөө итгэлтэй болдог юм билээ. Шалгалтын дараа онц төгсөгч ганц үлдсэн билээ.
Төгсөлтийн ажиллагаанд Улсын шалгалтын комиссыг дарга хошууч генерал Гомбосүрэн, “энэ жил алтан медальтай, Д.Сүхбаатарын нэрэмжит цалинтай төгсөж байгаа сонсогч хэн билээ” гээд заалгаад, надад дөхөж ирээд медалийг сонирхож билээ. Сонсогч нарт ахлагч цол тун ховор олгодог байсан. Тиймээс би ахлагч цолоороо гангарах их дуртай байлаа.
Дөрвөн жилийн дараа төгсөгчдөө төлөөлж үг хэлэх завшаан надад тохиов. Анх элсэж ороход дэргэд минь дэслэгч генерал Ж.Ёндон байсан бол төгсөхөд Сүхбаатарын талбайд болсон төгсөлтийн ёслолын ажилагаанд БХЯ-ны сайд хурандаа генерал Ж.Авхиагаас дэслэгчийн мөрдөсөө гардан авч, “сайдын дурсгал“-ын цагаар шагнуулж, төгсөгчдөө төлөөлж үг хэлж, тэр болгон хүнд олдохгүй ховор дурсамжаар цэргийн сургуулиа төгссөн билээ. Ахдах дэслэгч, ахмад цолыг хугацаанаас өмнө шагнуулж байсан. Гэвч ч хүсээгүй боловч армиас “хүчээр” халагдаж, хүнд хэцүү сорил дунд миний амьдрал өрнөсөн юм.
Д.Жаргалсайхан

 

54516183_1478139842322464_4297818475679711232_o
54516183_1478139842322464_4297818475679711232_o
52932065_1478139695655812_8476790795347689472_n
52932065_1478139695655812_8476790795347689472_n
53714821_1478139808989134_5088991248769875968_o
53714821_1478139808989134_5088991248769875968_o
53735655_1478139705655811_410219159733927936_n
53735655_1478139705655811_410219159733927936_n
54381512_1478139698989145_6803547824035201024_n
54381512_1478139698989145_6803547824035201024_n
54421006_1478139752322473_471624337229611008_n
54421006_1478139752322473_471624337229611008_n
54430228_1478139862322462_6150329138499551232_n
54430228_1478139862322462_6150329138499551232_n
54430458_1478139765655805_2656136234023256064_n
54430458_1478139765655805_2656136234023256064_n
Previous Next Play Pause
54516183_1478139842322464_4297818475679711232_o 52932065_1478139695655812_8476790795347689472_n 53714821_1478139808989134_5088991248769875968_o 53735655_1478139705655811_410219159733927936_n 54381512_1478139698989145_6803547824035201024_n 54421006_1478139752322473_471624337229611008_n 54430228_1478139862322462_6150329138499551232_n 54430458_1478139765655805_2656136234023256064_n

Бусад мэдээ

Feb 20, 2024 98

УРИАЛГА

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?
http://www.zoofirma.ru/