Уншиж байна...

Боорчи (бас Боорчу гэж бичсэн нь бий) (XII зууны сүүл - XIII зууны эхний хагас) - Чингис хааны хувийн хамгаалалтын цэргийн захирагч нарын нэг.


НАМТАР
Боорчи нь арулад овгийн Наху баяны хүү байв. Тэрээр хархан залуу насандаа Тэмүжинтэй танилцсан: залуу Тэмүжин адуугаа хулгайд алдсан ба тэрээр адууны хулгайчдыг хайж яваад аян замынхаа гурав дахь өдөр аавынхаа адууг хариулж явсан Боорчитой таарчээ. Боорчи Тэмүжинтэй нийлж хулгайлагдсан адуугаа буцааж авахад нь туслав.
Тэмүжин мандан бадарч эхлэхэд Боорчи түүний анхны нөхөр болсон бөгөөд түүний бүхий л үйл хэрэгт дэргэд нь байсан.
1199 онд Тэмүжин Ван хан, Жамуха нарын хамт Буйруг ханыг нэгдсэн хүчээр довтолж, түүнийг бут цохив. Гэр орондоо буцахад нь найманы цэргийн анги зам хаажээ. Өглөө тулалдахаар шийдсэн боловч шөнө нь Ван хан, Жамуха хоёр найманууд түүнийг дуусгана хэмээн найдаж Тэмүжинг ганцааранг нь үлдээн зугтав. Харин өглөө болоход Тэмүжин энэ тухай олж мэдсэн ба тулалдаанд оролгүй ухарлаа. Найманууд Тэмүжинг биш, Ван ханыг хөөж эхлэв. Хэрэйдүүд наймануудтай хүнд тулаанд орсон бөгөөд сөнөх мөхөх нь илэрхий болсон тул Ван хан Тэмүжинд элч илгээж тусламж гуйжээ. Тэмүжин өөрийн нөхдийг илгээсэн ба тэдний дундаас Боорчи, Мухулай, Борохул, Чулуун нар тулалдаанд онцгойрч байв. Өөрийг нь аварсны төлөө Ван хан ханлиг улсаа Тэмүжинд гэрээслэн үлдээжээ.
1203/1204 оны өвөл Тэмүжин хувийн харуул буюу хишигтэн цэргийг байгуулав. Энэ нь дөрвөн хэсэгт хуваагдаж, нэгнийх нь толгойд Боорчийг тавьсан ажээ.
Домогт өгүүлснээр 1206 оны Их хуралдайн үеэр Тэмүжин Чингис хаан хэмээн өргөмжлөгдсөн бөгөөд тэр өөрийн хамтрагчдад албан тушаал, эрх дарх хуваарилж эхлэхдээ Боорчийг мартсан дүр үзүүлжээ. Орой нь Тэмүжиний эхнэр Бөртэ түүнийг мартамхай байдлынх нь төлөө зэмлэхэд Тэмүжин Боорчид атаархагчдыг төөрөгдүүлэхийн тулд ийм үйлдэл хийсэн, Боорчи одоо ч хааны талаар муу үг хэлэхгүй гэж мэдэгдэв. Боорчийн өргөөнд илгээсэн тагнуулууд Боорчийн эхнэр хааны ач мэдэхгүй байгаад гомдоллоход нөхөр нь би хаанд зүтгэдэг нь талархлын төлөө биш, тэр ч байтугай надад өчүүхэн бага амь зуух хэрэгсэл өгсөн ч зүтгэх болно гэж хариулсныг нотолжээ. Дараагийн өдөр нь хуралдай дээр Тэмүжин Боорчийг бүгдийн дээр тавьж, баруун гарын цэргүүдийн удирдагч болгосноо зарлан тунхагласан байна.
Боорчи баруун гарын цэргүүдийн удирдагчийн хувьд дараа нь Чингис хааны бүх аян дайнд оролцсон. Хорезмыг байлдан дагуулах үеэр, 1220/1221 оны өвөл Монголын цэрэг Самаркандаас өмнө зүгт өвөлжих үед Боорчийг Чингис хааны хөвгүүдийн хамт Ургенчийг эзлүүлэхээр илгээж байв.
СОЁЛ УРЛАГТ
Боорчи И.К.Калашниковын "Догшин жаран" ("Жестокий век") (1978) романы дүр болжээ.

Бусад мэдээ

Mar 12, 2024 43

МОНГОЛЫН ТҮҮХ

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?
http://www.zoofirma.ru/