Уншиж байна...

Их Монгол Улсын удирдагч 1227 онд 72 насандаа өвчний улмаас таалал төгссөний дараа түүнийг хаана оршуулсан нь өнөө болтол тодорхойгүй байгаа билээ. Тэгвэл сайн дурын археологичдийн тусламжтайгаар Монголын анхны эзэн хааны бунхныг олоход тун ойрхон байна гэж эрдэмтэд үзэж байна.

“Ярилцах цаг” булангийн энэ удаагийн зочноор түүхч, судлаач О.Сүхбаатарыг урилаа.

-Монголчууд түүхэндээ төрт ёсны баяр наадмыг тэмдэглэхгүй өнжсөн, алгассан тохиолдол байдаг уу. Байдаг хэдэн онд ийм зүйл тохиож байв?

Хуучин Сэцэн хан аймгийн Сүжигт бэйсийн хошуунд Н.Зундуйваанчиг гэж их хурдан гүйдэг хүн амьдарч байжээ. Тэр хүүхэд насандаа үеийн багачуудтай уралдаж тоглохдоо хэнд ч гүйцэгддэггүй байжээ. Бас хурга, тугалыг ухасхийн гүйгээд л дор нь гүйцээд барьчихдаг байсан гэнэ.
Тиймээс ч Зундуйваанчигийг нутгийнхан нь “Чийчаан” жаал гэж өхөөрдөн нэрлээд хол ойрд гүйлгэн хөлийн хурдыг нь хөхүүлэн шагнаж домбон чихэр, еэвэн, танзуур, боорцгоор шагнадаг байсан гэдэг. Зундуйваанчиг идэр залуудаа үеийн найз Гэндэнгийн Гомбоог морьтой зугтаахад явганаар хэдэн километр газарт хөөгөөд гүйцэж байжээ.

(2012 он 4-р сард Хоёрдугаар хэсэг)
Нүүдэлчин овог, аймгуудын дунд төр улс, бичиг үсэг үзээгүй байхад эртний Хятадын түүх судар дээр дурдсан өвөг монгол угсааны гол овог аймгуудын нэрсийг бүрэн зөв биш ч гэсэн ойролцоо төстэй дуудлагаар нь тэмдэглэн үлдээсэн байдаг. Түрэг, Энэтхэг, АНУ болон Европын олонх улс оронд Хүннү нарын нэрийг гол төлөв “Хүн” хэмээсээр ирсэн нь үнэн байдалд илүү нийцэж байгаа юм.
Дайчин нүүдэлч Хүн аймаг овгууд ч гэсэн өөрийн зүгээс суурьшмал хятад улсад удаа дараалан довтолж хот суурин, газар тариалан, хүн амыг нь сүйтгэдэг байсны учир Хятадын төрийн эрх баригчид тэдэнд тийнхүү хэрцгий боол хэмээх хоч нэр өгснөөр хүн нар хятадын түүхэнд Хүннү, Сүннү гэж алдаршжээ

Мөнх тэнгэрээ шүтэн биширдэг ард түмэн, Монголчууд бид дэлхийн хэмээх түүхэн үйл явцтай салшгүй явж ирсэн ард түмэн. Энэ бүхэн эртнээс өнөөх хүртэл өвөг дээдсийн туулж ирсэн баатарлаг, бахархам түүхтэй салшгүй холбоотой билээ. Бид яагаад бусдаас илүү түүхтэйгээ холбогддог вэ гэхээр олон улаач нар ганц хариулт өгнө. Тэр нь онгод юугаа залах үед эрт эдүгээгийн олон үйл явдлыг өгүүлэх нь олонтой. Тиймээс бид, монголчуудын түүх бол дэлхийн түүх, хүн ам цөөтэй энэ үндэстэн дэлхийн хэмжээний их үндэстнүүдийн нэг гэдгийг доорхи түүхийн баримтуудаар гаргаж тавихыг хүссэн юм.

Балар эртний хүмүүс сүрэглэн амьдарч байсан цаг хугацаа олон зуун мянган жилээр хэмжигдэх нь маргаангүй юм. Тэрхүү урт хугацааны туршид тивүүдээр тархсан хүмүүс байгаль-цаг ууртайгаа зохицож, хоол тэжээлээ олох сурцтай болж,чулуу, мод, ясан зэвсэгтэй болцгоожээ. Аажимдаа мөн элдэв янзын оромжтой ч болсон байна.
Сүргүүд томрох хэрээр задрах үйл явц ч эхэлжээ.Ясан цусан төрлийн хамаатлаар бүлэглэгдсээр жижиг, том овгууд үүсчээ. Овог бүр оромжууддаа, мөн элдэв зэвсгүүддээ эзэд болж, овгийн ахлагчийн удирдлага дор амьдрах болжээ.
Энэ бол сүргийн дотоод дахь хуваагдал, байгаль-биологийн шинжтэй ялгарал юм.

Жон Шийпшанкс 1834 онд Лондон хотноо төржээ. 1893 онд Христ шүтлэгтнүүдийн дунд нэр хүндтэй Норвичийн бишоп буюу хамбаар томилогдох хүртлээ дэлхийг тойрон аялж, олон сонирхолтой адал явдалтай учирсан хүн. Тийм нэг адал явдал нь 1867 онд Монгол Улс, Өргөө хотоор дайрсан аялал нь юм.
Жон Кэймбрижийн их сургуулийг төгссөнийхөө дараа Лийдст сүмд шашны алба хашиж байгаад Канадын Бритиш Коламбиа мужид томилогджээ. Чухам энэ үеэс л тэрбээр олон газар орноор аялж эхэлсэн аж. Эхний удаад Ванкуверээс Сан Франсиско, тэндээсээ Юта муж орж, Мормон шашныг үндэслээд байсан Брихам Янгтай танилцан, дагалдагсдад нь ном сургааль айлдсан гэдэг.

Их эзэн богд Чингис хааны сүлд шүтээн Мөнх хөх тэнгэрийн хүчний бэлэгдэл, Монгол төрт ёс, Монгол улсын тусгаар тогтнолын бэлэг тэмдэг есөн хөлт цагаан тугаа үлэмж дэлгэр үл ухахуй, олон талт, нэгэн мөн чанарт мэдэхүйеэ бэрх, тайлбар олонтой хэмжих ухааны олон дүрсийг нэг дор төгс хураах “Соёмбо” хэмээх тэмдэгтээр дүрслэн нууж, цаг төрийн хүнд хэцүү үед бусдаас чандлан ил шүтэх хийгээд амин чанарыг үеэс үед, үрээс үрд тасралтгүй дамжуулж чадсан өвөг дээдэс, эрдэмтэн мэргэдийнхээ суу билэг, цог зальд бишрэн мөргөмүй.

Бусад мэдээ

Mar 12, 2024 91

МОНГОЛЫН ТҮҮХ

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?
http://www.zoofirma.ru/