Тайсун буюу Тогтобухаа бол Чингисийн алтан ургийн удсын хүн бөгөөд тэр жил 30 настай байв.
Эсэн тайш, Монгол улсын хаан, жинон хоёрыг дараалан үгүй болгосны дараа өөрөө хаан суухын тул бэлтгэлээ шаргуу хийж эхэлжээ.
Америкийн Индиана их сургуулийн профессор, монголч эрдэмтэн Кристофер Атвүүд дэлхий даяар дуулиан тариад байна.
Сүвээдэй баатар 1176 онд язгууртан Хабалын дэд хүү болон төрсөн бөгөөд 14 наснаасаа Чингис хааны санг хамгаалах хошууч хайгуулчийн алба хашиж, 1206 онд мянганы ноён болсон байна. Чингис хаан ахмад хөвүүн Зүчийг их цэрэг удирдуулан баруун
Ш.Нацагдорж: Хубилайтай тэнцэх эзэн хаан ертөнцийн түүхэнд гараагүй
Хубилай хаан бол Хятадыг бүрэн эзлэх дайныг биечлэн удирдсан цэргийн авьяас төгс жанжин юм.Түүнийг Монголын нийслэлийг Бээжинд шилжүүлсэн, алтан ургийн хаан ширээг хууль бусаар авсан хэмээн шүүмжилдэг ч тэрбээр Ази тивд байгаагүй аугаа их эзэнт гүрнийг байгуулсан билээ.
20 жил үргэлжилсэн Хятадын ард түмний тэмцлийн үр дүнд Юань улсын ноёрхол Хятадад эцэс болов.
Тогоонтөмөр хаан 1369 оны 8 сард Далай нуур руу шилжин сууж Датун руу довтлох, мөн Дайду орох замыг эргүүлэн авах зарлиг буулгасан боловч дээрх санаархал амжилт олоогүй.
Урианхай бол Чингис хааны Зэлэм жанжины хойчис бөгөөд уг нь Онон, Хэрлэн хавиар нутаглаж байгаад сүүлд нь өмнө зүг нүүдэллэж Луухай голын орчмоор очиж нутаглан Мин улсын Ляо дун мужтай залгаа оршиг болсон бөгөөд XVзууны эхнээс тэд Мин улстай харилцаатай болж мал, түүнээс гарах түүхий эдээ тдэний тариалангийн бүтээгдэхүүн, хөдөлмөрийн бага зэргээр соүльж авдаг божлээ
Толой бэхи дөнгөж 17 нас хүрч хорвоогийн явдлыг сэтгэлдээ таамаглахаас цаашгүй боловч, хайр сэтгэлийн гал асаж, сайхан эрийг харж таалахын хүслэнд автаж буй цаг байв. Чэчэйхэн дүүтэйгээ хаяа бөлзөг няслан тоглож,
Одоогоос 750 орчим жилийн өмнө буюу 1260 оны 9 дүгээр сард эх нутагт нь намрын налгар шар нар төөнөж айрагны амт чимчигнэн байхад элс шуурсан Айн Жалут гэж одоогийн Сири,
Израилын хил дээрх Голаны өндөрлөг гэх хүний нутгийн тэнгэрт монголын цэргийг муу ёрын сүудэр дайрч байлаа. Энэ цэргүүд бол Лалын ертөнцөд эр зоригийн тууль болон үлдсэн монгол жанжин Хэт Буха ноёны удирдсан цэргүүд байсан юм.1260 онд Хүлэгүхаан Лалын ертөнцийгэзлэн дуусгаж, ИхХаан Мөнхийн тушаалыг биел үүл ээд Газар дундын тэнгисийн эрэг дээрээс морио усалж лалын ертөнцийг бүрэн эрхшээлдээ оруулахад хагас алхам дутуу байлаа.
ФОТО
ВИДЕО
