Уншиж байна...
Танилыг минь Цэрэндорж гэдэг юм. Түүнийг урт гартай гэлцдэг. Тэгэхдээ тэр надад муу юм хийж байсан удаагүй. Итгэдэг хүмүүсийн минь нэг л дээ. Цэрэндорж хээрээр гэр хийж явдаг хүн. Хүмүүс алдагдсан малынхаа сургийг түүнээс асууж байж нэг юм гаргадаг болохоор нь л цаад Цэрэндорж чинь үзсэн харсан байж магадгүй гэдэг юм. Үнэхээр түүнд хараагүй зүйл, мэдэхгүй газар гэж байхгүй. Ёстой л их мэдэгч нэгэн дээ. Цэрэндоржоос би нэг удаа чөтгөртэй нөхөрлөж байсан уу гэхэд жаахан бодож байснаа “Тийм нэг юм тохиолдож байсан” гээд ярьж гарсан юм.

Ер нь хүчрэгдэхгүй болсон буг чөтгөрийг дарах гэж гүрэм уншиж, дэгжүүр залаад нэмэргүй гэнэ. Үүнээс арай дээд талынх нь зан үйл болох Сэрээ дарах, Жинсрэг цутгах гэж байдаг аж. Би багадаа Жинсрэг цутгахыг л үзсэн юм. Довдонгийнх гэж чөтгөр шүглэсэн айл байлаа. Тэднийхийг яагаад чөтгөртэй болчихсон тухай хүн болгон л өөр өөрийг нэмж сэлбэн ярьдаг байв.

 
Сэгсэгийн гэр гэж бариастай чигээр нь хаячихсан таван ханатай гэр Архангайн Тэрхийн цагаан нуур орчимд хэдэн ч жил болжээ. Энэ эзэнгүй гэрийн талаар 1950-иад оны үед их л шуугиан болж, шашны мухар сүсэгт мунхарч буй ард олныг ухуулан сэнхрүүлэх ажил ч хийгдэж байлаа. Сэгсэг гэж ямар хүн байгаад ингэж гэр орноо хээр хаяад явчихсаныг олон хүн таамаг төдийхөн ярина.

10. Bernard Coyne
8’2″
 
Койн нь 1897 онд АНУ-ын Айовад төрсөн. Түүнийг өндөрөөс болоод дэлхийн 1-р дайнд оролцуулахаас татгалзсан гэнэ. Тэрээр 1921 онд элэгний хатуурлаас болж нас баржээ. Нас барах үедээ 8 фут 4 инч өндөр байсан
9. Väinö Myllyrinne
8’3″
.
 
Миклинрин 1909 онд Финляндад төрсөн.Тэрээр . 21 насандаа 7 фут өндөртэй 3.5 инч байсан ба арминхаа хамгийн өндөр цэрэг байсан гэнэ. Тэрбээр 1963 онд нас барсан.8. Edouard Beaupré
8’3″
 
1881 онд төрсөн Edouard Beaupré нь гайхалтай циркчин ба Barnum Baileys-д од байжээ. Тэрээр Канадад төрсөн ба 9 настайдаа 6 фут өндөр байсан ба өөд болтолоо өссөн бөгөөд өөд болохдоо 8,3 фут хүртэл өсчээ. Тэрээ 1904 онд гэртээ нас барсан.
 7. Ella Ewing
8’4″
 
Ella Ewing 1872 онд Миссури хотод төржээ. Тэрээр "Миссури аварга" гэгддэг бүсгүй байжээ. Тэрбээр 7 нас хүртлээ хэвийн байсан ба түүнээс эхлэн эрчимтэй өсөж эхэлжээ. Түүний өндөрийн талаар маргаантай байсан учраас Гиннесийн номонд бүртгэгдээгүй байна. 1913 онд тэрбээр сүрьеэгийн улмаас нас баржээ.
6. Al Tomaini
8’4.5″
 
Al Tomaini нь 8'4 "гэсэн өндөртэй аварга хүн байсан ба (Guinness Book Records 7'4") 356 фунт (162 кг) байжээ. Мөн тэр циркийн жүжигчин байсан байна. Энэ зураг нь 1936 онд Чикаго хот дахь Exposition-д циркийн хамт ажиллаж байсан бөгөөд ирээдүйн эхнэр болох Jeanie Tomaini-тай уулзаж байхдаа авхуулсан зураг аж. Жани хөлгүй төрсөн бөгөөд 76 см өндөртэй 2 фут байжээ.
5. Leonid Stadnyk
8’5″
 
еонид Стадник 1971 онд Украинд төрсөн. Тэр бол б мал эмнэлгийн мэс засалч бөгөөд ээжтэйгээ хамт амьдардаг. Тэрбээр Гиннесийн номонд бүртгэгдсэн дэлхийн хамгийн өндөр хүн юм. Түүний эрүүл мэнд бага багаар муудсаар модн ымөчир, байшин зэргээ түшиж явах хүртлээ муудсан гэнэ.
4. John F Carroll
8’7″
 
John Carroll (1932 онд төрсөн) нь Нью-Йоркийн Buffalo хотод төрсөн. Тэр хэдийгээр олон тооны эмчилгээ хийдэг байсан ч өсөлв нь маш хурдацтай өссөн. Тэр хэдхэн сарын дотор долоон инчээр өссөн. Тэрбээр 1969 онд нас баржээ. Түүний өндөр тодорхой бичигдээгүй гэдэг.
3. John Rogan
8’9″
 
Жон Роган нь 1868 онд төрсөн бөгөөд 13 нас хүртлээ ердийн байдлаар өссөн. Тэр бол Африкийн хамгийн өндөр Америк хүн юм. Тэр 1905 онд өвчний хүндрэлийн улмаас болж нас баржээ.
2. Johan Aason
8′ 9-1/4″
 
Johan АНУ-д төрсөн. Тэрбээр Жон Роганыг гүйцэж энэ жагсаалтын хоёрдугаарт бичигджээ. Сонирхолтой нь түүний ээж нь нь мөн 7'2 "  өндөртэй хүн байсан юм. Johan нас барах үедээ 9'2 "байсан байна.
8′ 11.1″
 
Роберт Доулlow бол түүхэн дэх хамгийн өндөр хүн бөгөөд хамгийн өндөр нотолгоогоор нотлогддог. Тэрээр Иллинойс мужийн Алтоноос ирсэн учир түүнийг Альтон аварга гэж нэрлэдэг. Түүнийг нас барах үедээ ч өссөөр байсан ба зогсолтын шинж тэмдэг илрээгүй байна. Тэрбээр 22 насандаа шагайндаа бэртэж цэврүүтсэнээсээ болж нас барсан байна.. Тэрбээр хатуу бетонон дотор оршуулагджээ. Учир нь түүний гэр бүлийнхэн түүний биеийг хүмүүс сонирхон булшийг ухах вий гэхээс сэргийлэн тэгэж оршуулсан байдаг.
Аймгийн төвийн хийдийн өмнө Нямаа гэдэг 16 настай хэл яриа муутай, өрөөл татанхай биетэй ч ухаан санаа саруул нэгэн хүү суучихаад хөзөр, эрхи, чулуугаар мэргэлж суудаг байлаа. Эмэг эхийнхээ хамт жижиг бор гэрт амьдардаг Нямаа хүү мэргэлж олсон мөнгөөрөө хоёр биеэ тэжээнэ. Хүмүүс түүнийг гайгүй мэргэн хүү гэж ойшоон бүр “Мэргэн Бөөдий” гэж нэрлэжээ.

Хөвсгөл, Завхан аймгуудын нутгаар нутаглаж байсан Награнз хэмээх бөөгийн тухай элдэв сонин яриа өдгөө ч тэр нутгийн ард иргэдийн амнаас ам дамжин үе удам улиран яригдсаар байдаг. Награнз бөөг Тува, Урианхайгаас орж ирсэн хэмээн зарим нэг хүмүүс үздэг ч Хөвсгөлийн хүн юм гэнэлээ хэмээх яриа ч бий.
Юутай ч энэ алдарт бөө Завхан аймгийн хойт талын сумд болон Хөвсгөлийн Цэцэрлэг, Цагаан нуур, Цагаан уул сумын нутгаар хэрэн хэсч насаараа ганц бие явсан нэгэн юм.
жижгийг том, томыг жижиг
БОЛГОДОГ ЧАДВАР
Награнз бөө ганц цагаан мориороо өвөл зунгүй хэрэн хэсэж явахдаа ердөө ганц хар богцтой л явдаг байсан гэдэг. Гэхдээ зарим үед айлд ороод бөөлөх болоход хаанаас ч юм бэ? Бөөгийнхөө өмсгөл, хувцас, цан хэнгэргийг гаргаад ирдэг байсан гэх бөгөөд гэнэт гарч ирсэн цан хэнгэрэг, хувцас хунар нь яагаад ч тэр жижиг хар богцонд багтахааргүй зүйлс бөгөөд мөн л гарч ирсэн шигээ нэг мэдэхэд л байхгүй болдог байжээ.
Мөн нэг өвөл Награнз бөө Баян Тэсийн нэг айлд очиж хоносон аж. Гэрийн хар хүн бөөгийн морийг аргамжихдаа “Зааринтан минь өнөө шөнө гайгүй л байгаа даа. Би ч нэг сарын дотор хоёр ч сайхан морио “чононд” өгчихлөө. Энэ өвөл чоно их ширүүн байна” хэмээн ярьжээ. Өглөө гэрийн эзэн бөөгийн цагаан морийг авч ирэхээр аргамжаан дээр нь яваад очтол тэр хавьд дөрвөн чоно үхчихсэн хэвтэж байсан бөгөөд харин зааринтпы цагаан морь юу ч болоогүй юм шиг өвс идээд зогсож байсан гэдэг.
 
Сарьсан багваахай гэхээр манай хүүхэд залуусын сэтгэлд Холливуудад бүтээсэн «Бэтмен» хэмээн детектив кино л буух байх.
Харин сарьсан багваахай гэж ямар амьтан болох, юунд хэрхэн ашиглагддаг талаар нэгэн сэтгэл хирдхийлгэм зүйлийг уншигчиддаа сонирхуулъя.
1950иад оны сүүлээр Монгол оронд нэгдэлжих хөдөлгөөн шувтрах тийшээгээ хандаж байлаа. 1958 оны зун Хөвсгөл аймгийн Ренчинлхүмбэ суманд 70 гарсан өндөр настай ээжтэйгээ амьдардаг Рэгсэл гэгч дөчөөд насны эр нэгэн томоохон хэрэг өдөөх нь тэр.

 

Б.Ринчен гуай залуудаа манай Монголын ховсч хүнтэй уулзаж ярьсан тухайгаа ярив. Ринчен гуайн уулзсан тэр хүн “Багш надад заахдаа шүд унахаар ховс хийж чадахаа больдог гэсэн, би шүдээ унаснаас хойш ховсдож чадахаа больсон” гээд ховс хийж үзүүлээгүй гэнэ. Та ховс хийж явсан тухайгаа яриач гэж шалж гуйж байж нэг тохиолдлыг яриулсан гэнэ. Ховсч өөрөө оролцож хэдүүл тэмээн жингээр өмнө зүг алс явах зуурт амны усаар тасраад худаг устай газар хүртэл маш хол байж гэнэ. Хүн малгүй цангаж зутраад явах тэнхэлгүй болоход нөхөд нь “Чи нэг аргалж үз” гээд шахаад байж гэнэ. Тэгээд явж байтал орой бүрий болж хэрэв шөнө нь хоновол маргааш нь бүр зутрах, нэг шөнийг алдаад, өдрийн халуунд улам цангах болоод хэцүүдэж гэнэ.

Бусад мэдээ

Feb 14, 2024 382

МЭНДЧИЛГЭЭ

Jan 22, 2024 195

ШИНТОО.

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?