“Монгол бөө мөргөлийн бүжиг” сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурлыг энэ сарын 5-ны өдөр цахимаар зохион байгууллаа.
Тус хурлыг ЮНЕСКО-гийн Олон Улсын Бүжгийн Зөвлөл (ОУБЗ), Монгол Улсын Соёлын элч Ц.Гэрлээ, СУИС-ийн Бүжгийн Урлагийн Сургууль хамтран зохион байгуулав. Хуралд Монгол Улсаас Франц улсад суугаа Элчин сайд, ЮНЕСКО-гийн байнгын төлөөлөгч А.Баттөр, Соёлын элч Ц.Гэрлээ, ЮНЕСКО-гийн ОУБЗ-ийн ерөнхийлөгч ноён Алкис Рафтис, ЮНЕСКО-гийн Олон нийтийн холбооны дэд ерөнхийлөгч ноён Рао Жак, ЮНЕСКО-гийн ОУБЗ-ийн гүйцэтгэх хорооны гишүүн, Др Константин, СУИС-ийн захирал Э.Сонинтогос нар мэндчилгээ дэвшүүлэв.
МБНЭ-ийн дэргэд “Залуучуудын байгууллага” үүссэн байгуулагаад удаагүй нас залуу билээ. Бид өмнө нь залуучуудын байгууллагын үйл ажиллагааны тухай та бүхэнд мэдээлж байсан. Мөнх тэнгэр шүтлэгт залуучууд маань нэгдээд хийсэн тодорхой ажлуудаа танилцуулж байна.
МБНЭ-ийн Дээд Цэцийн Залуучуудын Зөвлөлөөс “Тэнгэрлэг залуус” аяныг үргэлжлүүлэн зохион байгууллаа.
“Тэнгэрлэг залуус-1” аяныг эхний ээлжинд эхний арав хоногт зохион байгуулж энэ хүрээнд амьдралын боломж муутай, эх орныхоо төлөө хөдөлмөрлөж залуу халуун насаа зориулсан ахмадууддаа бэлэг тараасан билээ.
МБНЭ байгуулагдаад удаагүй байлаа. Дөнгөж байгуулагдсан энэ байгууллагын Гуравдугаар бага хуралдааны өмнөх өдөр МБНЭ-ийн Дээд цэцэд нэгэн захидал ирсэн бөгөөд тэр нь МБНЭ-ээс гарах болсон тухай өргөдөл байв. Тэр өргөдлийн төгсгөлд МБНЭ-ээс гарах болсон эрхэм өөрийн алдар цол, гавьяа шагналаа бичсэн нь бичгийн цаасны нэг нүүрэнд багтсангүй. Үүгээрээ Монголын нэртэй цуутай нэгэн МБНЭ-ийг орхин гарч, түүний араас бөөгийн олон нөхөд даган гарч одно гэж бодож сэдсэн бололтой. Түүнийг өөрийнх нь нэрлэдгээр “Сүнс” Одгэрэл гэнэ.
МБНЭ-ийн Гуравдугаар бага хуралдайны эхэнд дөрвөн нөхөд сүр бараатай мэдэгдэл хийж, МБНЭ-ийн Ерөнхийлөгчийг “элдэв”-ээр гүтаан доромжилж, бас гүтгэж, хуралдаанд ирсэн олны сэтгэлийг “үймүүлж” аваад хурлаас гарч одов. Тэдний араас хэн ч дагасангүй. Учир нь олон түмэн эв нэгдэл юу юунаас ч илүү чухал байгааг ойлгож байсан учраас МБНЭ-ийнхээ төлөө улам нягтарч нэгдэж “үлдсэн” билээ.
“Хүүхдийн эрхийн тухай” Женевын тунхаглал, Хүүхдийн сайн сайхны төлөө дэлхийн чуулга уулзалт, НҮБ-ын Ерөнхий ассамблей “Хүүхдийн эрхийн тунхаглал”, хүүхдийн эрхийн тухай конвенц зэрэгт дэлхийн 191 орон нэгдэн орсон байдаг.
Манай орны хувьд хүүхдийн байгууллага, хөдөлгөөн анх 1925 оны 5-р сарын 8-нд Их зохиолч Д.Нацагдорж болон тухайн үеийн хүсэл зориг нийлсэн хэсэг залуучуудын санаачилгаар байгуулагдаж байсан түүхтэй. Хүний эрхийн тухай бүх тунхаглал хүүхдэд хамааралтай байдаг боловч олон шалтгааны улмаас хүүхдэд тусгай хамгаалал, онцгой анхаарал шаардлагатай байдаг. Хүний эрхийн тухай бүх тунхаглал хүүхдэд хамааралтай байдаг боловч олон шалтгааны улмаас хүүхдэд тусгай хамгаалал, онцгой анхаарал шаардлагатай байдаг.
Мөнх тэнгэр шүтэгч Монголчууд аа. Мөнх тэнгэрийн ивээлээр Монгол туургатны төв нутагт гал голомтоо сахин суугаа хөх толбот Монголчуудын тоо гурван саяд хүрсэнд бид баяртай байна. Мөнх тэнгэрийн үзлээ эрхэмлэн дээдлэх тэр мөч рүү бид бага, багаар ойртсоор байна. Түүний тод жишээ бол Монгол Улсын Ерөнхийлөгч С.Элбэгдорж (“Өнөөдөр” сонины 2015 оны 1 дүгээр сарын 29-ны өдрийн 22 дугаарт сонины дугаарт мэдээлсэнээр) Монголын гурван сая дахь иргэнээ төрийнхөө Их цагаан сүлдэнд даатгаж, дуудах нэрийг нь Монголжингоо хэмээн айлджээ. Ийнхүү Мөнх тэнгэрийн зан үйлээ дээдэс минь үйлддэг болсонд Мөнх тэнгэр шүтлэгтэнгүүд баярлаж бахархаж байна.
Өнгөрсөн долоо хоногт “Бөөгийн тавилан” нэгэн өгүүлбэр тавьжээ. Энэ өгүүлбэрийн цаана энэхүү бүлгэмийн гарын таван хуруунд багтах цөөн хэдэн хүний атгаг санаа явж байгаа билээ. Ажил нь явахаа байсан, арга нь барагдсан хэдэн хүний санаа харагдах бус уу.
Бидэнд улс орныхоо төлөө хийх ажил их байтал, адил улаач нар байтлаа юунд ингэж гаслана вэ. Үнэн хэрэгтээ өөрсдийгөө их том мэдлэгтээ “улаач”-ийн дүр эсгэсэн хэдэн хүний мэдлэг нь хомсдоод ирэхээр бусдыг татдаг “монгол тамын тогоо”-ны үлгэр лүү орж байгаа мэт сэтгэгдэл төрүүлнэ.
Та нарын харааж зүхээд байгаа МБНЭ бол олон мянган хатуу гишүүнчлэлтэй, байнгын үйл ажиллагаатай байгууллага билээ.
Хүний эрхийн тухай бүх тунхаглал хүүхдэд хамааралтай байдаг боловч олон шалтгааны улмаас хүүхдэд тусгай хамгаалал, онцгой анхаарал шаардлагатай байдаг учир 1924 онд анх “Хүүхдийн эрхийн тухай” тунхаглал Женевт батлагдаж байжээ. Өөрөөр хэлбэл энэ цаг үеэс хүүхдийн эрх, түүнийг хамгаалах тухай ойлголт бий болж, тусгайлан авч үзэх болсон юм.
Хүүхдийн сайн сайхны төлөө дэлхийн чуулга уулзалт 1925 онд Швейцарын Женев хотноо болж, жил бүрийн зургадугаар сарын 1-нийг дэлхий нийтээрээ “Хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр” болгох уриалга гаргасан.
МБНЭ-ийн Дээд цэцийн Залуучуудыг зөвлөлийн гишүүд энэ өдрийг хүнд хэлбэрэээр өвдсөн гишүүдээ эргэх өдөр болгон зохион байгууллаа. Албан ёсоор бол Залуучуудын зөвлөлөөс төлөөлөл сонгон гишүүдээ эргэхээр томилсон боловч санаачлагаараа олон залуус нэмж хүрч ирсэн байлаа. Бид нэг өдрийг өвчин эмгэгээ мартан хөгжилтэй дурсамжит үеээ ярилцан өнгөрөөлөө. Өвчин хэлж ирдэггүй “хийсч” ирдэг. Гэнэтийн явдал улаач хүнд олонтой тохиолдоно. Тэр үед биеэрээ эдлэх ч үе байна. Анд нөхдийн туслалцаа авах ч үе ч тохионо. Ийм үед хамт олонтой байхын хэрэг гардаг билээ.
ФОТО
ВИДЕО
