Уншиж байна...

 

Нийслэлээс гарахдаа яаралгүй явсан бид бүрэнхий болсон хойно Монгол нутгийн хойморь болсон Хөвсгөл нуурын өмнө

орших Хатгал тосгонд ирэв. Хүн ихтэй буудал олдохгүй байгаа мэдээлэл авсан тул тэндээс цааш Жанхайн давааг давахаар хөдлөв. Цас орж мөстсөн учраас зам гөлгөр гулгаатай байв. Наад талаасаа өгссөөр хөтөл даваад цааш огцом уруу ажээ. Тэнд л жолоочийн ур шаардаж байлаа. Харанхүй болсон учраас далай ээжийн мөсөн дээгүүр явахаас болгоомжилж, хүндхэн замыг сонгосон нь энэ билээ. Мөстсөн, гөлгөр, гулгаатай тахир уруу замыг туулсаар зорьсон амралтын газарт ирлээ.
Өглөөний наран мандах мөч, цээж дүүрэн амьсгалах цэвэр агаарт далай ээжийг харж зогслоо. Өглөөний хоолоо идээд мөсөн замаар шууд Хүслийн хад руу очсон юм. Хүн ихээр цугларч, хамт олноороо уухайлан хашиграх сонсогдоно. Далай ээжийн мөсөн дээр хөл тавихад өвөрмөц сэтгэгдэл төрнө.
Хөвсгөл нуур буюу түрэг хэлээр “их устай нуур”, эртний “Ариг ус”, “Хөх сувд” гэж нэрийдэж байсан ажуу. Хүслийн хаднаас Сүхбаатар хөлгийн дэргэд захиалсан гэрийн зүг хөдөллөө. Өвлийн зогсоолдоо амрах” Сүхбаатар” хөлгөөс хэдхэн метрийн зайнд гэр байрлана. Зун ирж амрагсадад зориулсан дулаалаггүй гэр хоногийн нэг зуун мянган төгрөгийн үнэтэй байлаа.
Биднийг өнгөрсөн намар Мөрөнд болсон хуралдаанд аймгийн бөөгийн хүрээлэнгийн удирдагчаар сонгогдсон зайран Эрдэнэбаатар, Хөвсгөлийн Алаг-Эрдэнэ суманд амьдардаг Хөвсгөлийн алдарт зайран Дамдины охин удган Батчулуун нар угтлаа.
Зайран Эрдэнэбаатарыг дэлхийн уртрага, өргөрөгийн 100, 50 орших бөөгийн өргөө, Дулаанхан хайрханы тахилгыг хийж байснаар нь нутгийн олон танидаг. Дэлхийд ийм цэг ЗУ-1000, ХӨ 500 нь Монгол Улсад, БУ-1000, ХӨ-500 нь Канад Улсад, БУ-1000, ӨӨ-500 нь Номхон далайд, ЗУ-1000, ӨӨ-500 нь Энэтхэгийн далайд оршдог байна.
Мөсний баяр мөсөөр урласан монгол гэр, цаа буга, олон янзаар урласан хээ угалзаар чимсэн сийлбэрүүд нүд булаана. Энэ бүхнийг Хөвсгөл аймгийн Мэргэжил сургалтын төвийн сурагчид, зураач урчуудын холбоотой хамтран бүтээсэн байна.
Аялал жуулчлалыг татах зорилготой энэхүү баярыг 19 дэх удаагаа зохион байгуулж байгаа юм. Гадаадаас ирсэн жуулчид монгол хүмүүсийн найрсаг зан, залуусын эрч хүчийг биширч буйгаа хэлж байлаа. Тэдэн дотор монгол үндэсний дээлээр гангарсан хүмүүс цөөнгүй байсан юм. Жуулчид монгол хувцас биед эвтэйхэн, дулаахан, бас гоёмсог гэж тодорхойлж байлаа.
Хөвсгөлийнхөн мөсний баяртаа хуран цугларчээ. Түүн дээр бүх аймгуудаас иргэд хүрэлцэн иржээ. "Хөх сувдын орон-2019" мөсний баяр мөсөн шагайн тэмцээн, унадаг дугуй, тэшүүрийн тэмцээн, мөсөн дээрх авто машины уран жолоодлого, тахтай хатирах морьдын уралдаан, мөсөн дээрх сүмо бөхийн барилдаан, Аймгийн Хөгжимт драмын театрын урлагийн тоглолт болов. Мөн монгол үндэсний хувцас загварын үзүүлбэр гадна, дотны аялагчдын нүдийг хужирлав.
Монгол хувцасны тэмцээнд Хөвсгөд аймгийн бөөгийн хүрээлэнгийн удирдагч Эрдэнэбаатар оролцож тэргүүн байрыг эзэлж, аймгийн Засаг даргатай хамт дурсгалын зургаа авахуулав.
Бидний хамгийн их сонирхож байсан ажиллагаа бол оройны галын наадам байлаа. Оройны галын тахилга, наадмыг Дархан-Уул аймгийн Хаант Тэнгэрийн Самгалдай бөөгийн төвийн хамт олон 2 дахь жилдээ зохион байгуулж оролцлоо. Тусгайлан бөөгийн хотхон байгуулж, тахилга, галын наадмын бэлтгэлийг сайн зохион байгуулсан байлаа. 2015 онд нутаг, нутгийн бөө нар нэгдэж, МБНЭ-ээс зохион байгуулсан алс холын Баян-Өлгий аймагт дахь Цэнгэл хайрханы нэгдсэн тахилгад Галын тахилгыг “Самгалдай” төвийнхөн удирдаж зохион байгуулж байсан туршлагатай.
Галын тахилгыг Дархан-Уул аймгийн Хаант Тэнгэрийн Самгалдай төвийн тэргүүн, Чонос овогт Чогостхаан буюу Монгол бөөгийн тэргүүн удган Наранцэцэг толгойлон бөөлөв. Галын тахилгыг үзэж сонирхохоор олон түмэн хуран цугларсан байлаа. Түүний дараа олон бөө нар хуяглан бөөлж бослоо.
Жилээс жилд арга хэмжээ нь өргөссөөр байна. Гэхдээ цаашид анхаарвал зохих хэд хэдэн асуудал байна.
Хамгийн гол асуудал бол зочид буудал байв. Өвлийн хүйтэнийг далимдуулж үнээ хөөрөгдсөн зочид буудалд олдоц муутай. Зочид буудал, гэрүүд нь далимдуулж мөнгө олохоо бодсоноос үйлчилгээгээ мартсан байна. Ийм байхад гадаадын зочид нэг ирээд дахиж ирэхгүй. Машиндаа хоносон хэд, хэдэн гадаадын зочидтой уулзав. Би танилцуулга тараах далимдаа танилцахад ийм гомдол хэлж байлаа.
Бид онгон байгалиараа татаж байгаа юм. Өмнөд хөршид зам харилцаа, дэд бүтэц сайн хөгжсөн, зохион байгуулдаг цас, мөсний баяр үзэх юм арвинтай, үйлчилгээ сайтай, үзэгсэдийг татах талаар увьдас, чадвартай. Энэ бүхнийг давсан үйл ажиллагаа зохион байгуулж байж олон жуулчин татна. Эс тэгвээс бид өөрсдийгөө баярлуулж, өөрсдөөсөө мөнгө олох баяр болж өнгөрнө. Болж өгвөл гадаадынханыг олноор нь авчирч мөнгийг нь “саах” соёлтой үйлчилгээ шаардлагатай.
Галын наадам бол хөрш орнуудад хаана ч хийгддэг зүйл. Харин Галын тахилга бол маш өвөрмөц үйл юм. Галын тахилгын үед зарим нэг бөө хөлчүүрхэн зохион байгуулалтад нөлөөлөх байдал харагдаж байв. Оролцож байгаа хэн ч удирдаж байгаа багийн гаргасан дэг журмыг сахих ёстой. Сайн зохион байгуулж байгаа ажил дээр ирж, өөрсдийн хувийн нэр төрөө дээшлүүлэх гэж оролддог явдлыг зарим нутгийн бөө нар давтав.
Ийнхүү Мөсний баяр-2019 баяр амжилттай зохион байгуулагдлаа. Маш сайхан болж өнгөрлөө.
Д.Хүрэлбаатар

Бусад мэдээ

Feb 14, 2024 382

МЭНДЧИЛГЭЭ

Jan 22, 2024 195

ШИНТОО.

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?
http://www.zoofirma.ru/