Уншиж байна...

Туркын жуулчид монгол бөөг үзэж сонирхосон билээ. Жуулчид маань монгол бөөг их сонирхосон, магадгүй дахиж цаг гаргж мэдэхээр байсан. Аливаа ажиллагаа төлөвлөсөн цагт багтааж, хөтөлбөрийн дагуу ажиллах сахилга багтаж байдаг. Бөөгийн зан үйлтэй танилцсаны дараа “Бэсрэг наадам”-тай байсан билээ. Монголчууд бид чинь сахилга дэг журам муу баримталдаг, дээр нь үзүүлээд гарах ёстой хөтөлбөр дээрээ “төлөг” тавиад цагаа сунжруулж дараагийн хөтөлбөр, цаг хугацаа, бас санхүүгийн зарлага нэмчихдэг. Бусдын саналыг дэмжиж цагт багтаана гэчихээд хугацаагаа сунжруулсан нь бидний алдаа. Бид зочидтойгоо хүндэлж, харилцаж сурах ёстой. Бусдын үгийг сонсож, хүндэлж байж бусадтай харилцаагаа авч үлдэнэ.

2024 оны 2 дугаар сарын 19-ны өдөр
МБНЭ-ийн ДЦХ-н Даландолдугаар хуралдаанаар өвлийн улирлын онгодын төлөгийг хэлэлцэж олон түмэнд “Сонордуулга” гаргаж байсан билээ. Бид энэхүү онгодын айлдварын цаг хугацааны тооцоон дээр алдсан байна. Үйл явдлыг тухайн жил болно гэж алджээ.
Гэвч онгодын айлдвар нь энэ жилийн цаг уурын үйл явдалтай таарч байгаа юм. Бөө нарын нэгдсэн тахилга хийж гаргасан ”БУРХАН ХАЛДУНЫ НЭГДСЭН ИХ ТАХИЛГЫН ТУНХАГЛАЛ”-д бөөгийн онгодын айлдварт ““Сүүлийн 100 жилийн хамгийн урт ноцтой өвөл болохыг сануулж байна. Мөн хамгийн хүйтэн өвөлтэй нүүр тулна гэж мэдээлж байна. Энэ мэдээллээр бол дэлхийн өнцөг булан бүрт хүйтрэлт явагдана. Энэхүү урт өвлийн дараа цаг уурын нөхцөлд өөрчлөлт гарч магадгүй. Цаг агаарын хүйтрэл урьд өмнөхийг бодвол эрт эхлэхээр байна. Өвлийн хүйтрэл нь намрын сар дуусаагүй байхад эхэлж, өвлийн эхэн сард бүр хүйтэрч, хүйтэн жавартай байна.

МБНЭ байгуулагдаад эхний хуралдаануудаар МБНЭ-ийн хэрэгжүүлэх стратегийн зорилтоо баталсан байдаг. Тэрхүү зорилт дотор Мөнх тэнгэрийн сургааль, Монгол бөө судлалыг дэлхийн төв байхаар томьёолсон билээ. Энэхүү цогцолбор нь Улаанбаатар хотын Баянзүрх хайрханы нэгэн аманд байрлахаар төсөөлөн хийсэн байдаг. Мөрөөдөх сайхан.
Мөнх тэнгэрийн цогцолбор нь дэлхийн Мөнх тэнгэрийн сургааль, бөө судлалын төв байхаар төсөөлсөн хэрэг юм. Цогцолборын газар монголчуудын амралт чөлөө цагаа өнгөрүүлэх дуртай газар нь байх юм. Цогцолборын төв хэсэгт монгол гэр-тэрэг, хажууханд монгол бүх язгуурын бөөгийн онгодын гэр, урц байхаар төлөвлөсөн.

Их газрын чулуу нь усан болор, утаат болор, хаш, мана, хайлуур жонш, гиваан, төмөр, зэс, билүү, занар, шороон будаг гэх мэт эрдэс баялагтай. Баганатын, Гимбэлийн, Жирэгийн зэрэг хэд хэдэн тагтайн нэг нь хэдэн азарга адуу багтаах зайтай, алдарт бөх “Хур харцага”-ын амьдарч байсан гэх домогт гардаг “Хур харцагын таг” юм. Хар хашаат, Үйзэнхай, Их, Таван, Тавин, Баруун ганжуурын хийд, эртний хот Тогоо тахил буюу Тахилын усны суурин зэрэг түүх соёлын дурсгал олонтой юм.
Энэ нутагт байдаг байгалийн өвөрмөц тогтоц бүхий “ембүү” хад, “Лян буюу үр гуйх” хад зэргийг монголчууд зорин ирж, хүслээ шивнээд явдаг гэх баримтууд олон бий.

Их газрын чулууны уулнаа хазаар өвс, хялгана, таана, хүмүүл, бударгана зэрэг говь хээрийн бэлчээрийн ургамал зонхилж ургахаас гадна ганга, алтан гагнуур, гичгэнэ, хунчир, далайн түрүү зэрэг гучаад нэрийн эмийн ургамал ургадаг.
Их газрын чулууны Лусын тахилга хойд талын хөндийд болсон. Монголчууд эрт дээр үеэс бүх юмыг амьтай, эзэнтэй гэж үзэж ирсэн бөгөөд үүний нэг илрэл нь лусын тухай ойлголт юм.
Энгийн үгээр тайлбарлавал лус гэдэг нь бидний хүрээлэн байгаа газар дэлхийн бүх ус гол мөрөн, ан амьтдыг эзэгнэн захирдаг гол усны эзэн нь гэж ойлговол зохино. Нийт 8 төрлийн лус байдаг бөгөөд ерөнхий 3 лусад хуваадаг.

Мөн 2006 онд тус театрын дэргэд Зууны манлай уртын дуучин Ж.Дорждагва, Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар, Төрийн шагналт ардын жүжигчин, Зууны манлай уртын дууч Н.Норовбанзад нарын нэр алдрыг мөнхжүүлсэн гэрэлт хөшөөг босгож "Уяхан замбуу тивийн наран” дууны үгийг сийлэн мөнхөлсөн нь жуулчдын очих дуртай газрын нэг болжээ.
Яг энэ л газар Монгол бөөгийн Тэнгэрийн тахилга боллоо. МБНЭ-ээс зохион байгуулсан нэгдсэн тахилгын Тэнгэрийн тахилгыг Буриад бөө нар толгойлон бөөлсөн нь олонтай билээ.

Их газрын чулуу” нь далайн түвшнээс 1565-1709 метр өргөгдсөн боржин, асмалжин, толбожин гэх мэтийн гүний чулуулаг, пермь, цэрд, гурав дахь галвын элсэн чулуу, нүүрслэг занар, алаг мөлгөр хөрзөн, шохойн чулуунаас тогтсон ухаа ягаан өнгөтэй, том ширхэгтэй талстуудаас бүрдэх ба тууш, босоо, хөндлөн янз бүрийн хагарал газруудтай.
Өлзий, Сүмбэр, Баян уул, Хайрхан зэрэг ноёлог өндөрлөг, хайрхад савдагуудтай. Хайрхаддаа зориулж, Нэгдсэн тахилгын Хайрханы тахилгыг Монгол бөөгийн тэргүүн удган Ж. Өлзийсайхан толгойлон бөөлж, Монгол бөөгийн удган Эрхэмбаяр, Зайран Бум-Эрдэнэ нар тэргүүлж бөөлсөн билээ.

Зургадугаар сарын 14-ны өдрийн үүрээр Долоон өвгөн одыг тэгшрэх үед өргөл өргөж ажил үйл бүхнээ даатган хүслээ хэлж, Нэгдсэн тахилгын өвгөн долоон одны тахилга эхэлсэн билээ. Долоон өвгөн одны өргөл бол нэн чухал засал болдог байна. Долоон бурхан одыг монголчууд “шанага долоон од” хэмээн нэрлэх нь ч бий. Шанага далий байвал дотор нь сүү хийгээд нэмэргүй урсаад асгарчихна. Тийм учраас Долоон бурхан одны байрлал тэгширсэн үед сүү өргөвөл сайн хэмээн монголчууд үзсээр ирсэн билээ.

Бусад мэдээ

Feb 20, 2024 98

УРИАЛГА

Баруун баннер

Баруун баннер

Calendar 2018

Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Ханшийн мэдээ

Холбоо барих

 

  •  Баянзүрх дүүрэг , 1-р хороо , 22 дуаар байр , 22 тоот.
    Шуудангийн хайрцаг: Улаанбаатар - 49 дүгээр салбар, 922
  •  976-11-458654, Fax: 976-11-458654
  •  This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Та бөөгийн тухай мэдлэг хаанаас авдаг вэ?
http://www.zoofirma.ru/