Аймгийн төв Даланзадгад хотоор орж, Монгол Бөөгийн Тэргүүн удган С.Энхмаагийнд зочлоод цааш Булган сум руу хөдөлсөн. Бидний цааш үргэлжлэх зам говийн бүсээр явна. Тиймээс эндээс шатахуун, хүнс гээд бүх л зүйлээ хангаж авсан. Аймгийн төвөөс Булагн сумыг зорив.
Булагн сумын өмнө байрлах нуураар орж, шууд Бөөгийн толгойг зорьсон юм. Бид Бөөгийн толгойн шорооноос шүншиглэж авч цэцэрлэгт хүрээлэнд тавихаар залсан юм. Энэ үйлийг Монгол бөөгийн Тэргүүн удган С.Энхмаа хийж, түүнийг кихо дүрсэнд буулгаж авах ажлыг Өөдөө хийсэн билээ.
Өмнөговийн хамгийн өмнөд цэгээс хөдлөөд нутгийн гүн лүү явах зам Өмнөговийн Номгон сумын дайран өнгөрнө. Энэ сутанд түз амраад бид дараагийн суманд эртлэн очихоор хөдөлсөн юм. Энэ сум нэг онцлогтой, тэр нь 1707 онд Үйзэнсаарав гэлэнгийн суурийг тавьсан 1772, 1835 онуудад баригдсан Чогчин сүм, Дүйнхэр дуган зэрэг 9-н гол дугантай, 70:90 метр хэмжээтэй хөх тоосгон хэрэмтэй энэхүү хийд нь тухайн үедээ Монголын говь дахь томоохон хийдийн нэг бөгөөд манай өнөөг хүртэл бүрэн бүтэн хадгалагдан үлдсэн цорын ганц хийд юм.
Хилийн заставуудын ойролцоо байгалийн өвөрмөц тогтоцтой газрууд олон. Энд ээж хад, эхийн умай, дуут манхан гээд говь нутгийн үзэсгэлэнг үзэх боломжтой байдаг ажээ. Тэр газрууд нь хилийн хориотой бүсэд байдаг тул тэр болгон хүн ороод байхгүй. Эхийн умиа хад гэхэд яг л хүний зохион байгуулалтаар бүтээсэн мэт сонин. Тэрхүү хаданд Баярсайхан дахин төрж, өндрөөс унагахгүйн тул нилээд хөл болж байж тосож авсан юмдаг. Цонхтой майхан хадыг байгаль өвөрмөц бүтээжээ.
Монгол орны хамгийн өмнөд хязгаарт, хамгийн өмнөд зурваст амьдралын хүндийг нуруундаа тээж явдаг, хэвлэлд хаяахан зурвас дурьдагддаг, дайчин, баатарлаг бүсгүйчүүл амьдардаг. Тэднийг хилчдийн найдвартай ар тал, түшиг тулгуур болсон гэргий нар билээ.
Ханбогд хайрханы эргэн тойрон орших байгалийн үзэсгэлэн олон газраар бид явсан. Үндсэн бүрэлдэхүүн нэгдсэн тахилгаа дуусгаад нийслэлрүү хөдөлж, бидний баг болох 10 хүний бүрэлдэхүүнтэй хэсэг өмнөд хилийн зүг хөдлөв. Манайхан их говийн нэг хэсэг болсон Галбын говь руу аялал чиглэсэн. Замдаа уул усны залбирал хийх, бөөгийн хүндэтгэл үзүүлэх хайрхан, баян бүрд, гол усыг туулах багийн үндсийг МБНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Д.Жаргалсайхан, Монгол бөөгийн их зайран П.Батжаргал, Монгол бөөгийн тэргүүн зайран Д.Дарьчулуун нар, мөн чамгүй олон нэвтрүүлэг хийх зорилготой Өөдөө удган, зураглаачийн хэсгээс бүрдэж байлаа.
Бид бүхэн нэгдсэн их тахилга хийхийн зэрэгцээ монгол орныхоо үзэсгэлэнт байгаль, түүхт нутгаар аялдаг уламжлал тогтоосон билээ. Эхлээд баяжихын агуй орсон. Дараа нь Говийн нэгдсэн тахилга хийхийн зэрэгцээ бид Дэмчигийн хийдтэй танилцсан билээ.
Монгол бөөгийн дархан удган Д.Энхжаргал нэгдсэн тахилгад оролцсон бүрэлдэхүүнтэй хамт зургаа даруулсан байдаг. Ямар ч байсан МБНЭ-ийн үйл ажиллагааны суурийг тавьсан гол зүтгэлтнүүд энд харагдана. Монгол бөөгийн төв байгууллага байх ёстой.
2014 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн МБНЭ-ийн Дээд цэцийн 20 дугаар Хуралдаан дараах асуудлыг хэлэлцэв. Үүнд:
1. 2014 оны Монгол говийн Нэгдсэн их тахилгын дүнгийн тухай
МБНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Д.Жаргалсайхан
2. 2014 оны 6-р сарын 21-22 ны өдрийн Нарны их залбиралын хөтөлбөрийн тухай
МБНЭ-ийн Дээд цэцийн гишүүн, судлаач Т. Дагвадорж
МБНЭ-ийн Хяналтын зөвлөлийн гишүүн, Монгол бөөгийн Тэргүүн
Удган Т. Одончимэг
3. Хөвсгөл нуурын Нэгдсэн Их тахилгын бэлтгэл ажлын явц
МБНЭ-ийн Дэд Ерөнхийлөгч,
Монгол бөөгийн Дархан Удган Д.Энхжаргал
4. Монголын хөл уул Хөх уулын тахилгын дүнгийн тухай
МБНЭ-ийн Хяналтын цэцийн дарга,
Монгол бөөгийн Тэргүүн Зайран Х.Өсөхбаяр
5. Бусад асуудлууд
МБНЭ-ийн Ерөнхийлөгч Д.Жаргалсайхан
2014 оны 6 дугаар сарын 21-22-ны өдрийн Нарны залбиралын ХӨТӨЛБӨР
2014 оны 6 дугаар сарын 21-ны өдөр
2014.06.21-ны өдрийн 13.00 цагт отгууд байрлалаа эзэлсэн байна.
МБНЭ-д бүртгүүлнэ.
2014.06.21-ны өдрийн 15.00-17.00 хүртэл нээлтийн үйл ажиллагаа. (Нээлтийн үг, Урлагын тоглолт)
2014.06.21 ны өдрийн 17.00-19.00 цагт бөөгийн фестиваль болон бөөгийн төвүүдийн танилцуулга, (Төвүүдийн туг өргөн цуваа хэлбэрээр хуяг хувцас, үндэсний хувцастай танилцуулга болох)
2014.06.21–ны өдрийн 20.00 цагаас галын наадам,
Их говийн нэгдсэн тахилгын нарны тахилга Ханбогд хайрханы баруун хойд талд газраа сонгосон байлаа. Нутгын тахилга хийдэг газар өөр байсан. Бидний хувьд монгол орны газар доорх эрдэнэсийн гинжин хэлхээ Дорнодын Дашбалбар сумаас эхлэн Мардайн уран, цайр, алтны орд, нүүрсний их судал, нефьтийн орд, явсаар Зүүнбаянгийн нефть, уран, нүүрсний орд, Ханбогд Оюутолгойн их баялаг, улмаар зүүн зүг тогтсон нүүрс бусад баялагын орд, цаашлаад нефьт, зэс, алтны баялаг үргэлжилсээр Говь-Алтай, Ховдын баялагын сав газар, Баян-Өлгийн Толбо, Алтанцөгцийн баялагууд, Хотгорын нүүрсны орд, тэгээд Асгатын мөнгөний ордоор шувтардаг. Энэ баялагын алтан хэлхээ чухамхүү Оюутолгой, Таван толгойгоос эхлэн бидний үед таслагдан ухагдах хувь заяа иржээ.
ФОТО
ВИДЕО
