Сархийн Чами бөө нь XIX зууны сүүл үед амьдарч байсан бөгөөд Хайсны өвөр Хужиртад нутагладаг байжээ.
Нэгэн зун Норжимын Нямгаа хэмээх омог бардам залуу бэлчээр булаацалдан уурлаж, омогдон Чами бөөгийн гэрийх нь тооныг унианы голоор хага цохин, гэрийг нь нураажээ. Чами бөө энэнд тун их уурлаж “Чамайг сарьстай нь хатаана даа” хонзогнон жатга хийжээ.
Намар орой Нямгаа хэрмэнд явж байхдаа Чамийн намаржааны урдуур хөтөлгөө морьтой өнгөрч явтал хоёр чонотой тааралджээ. Нэгийг нь буудаж унагаад, нөгөөхийг нь буудаж чадалгүй алдав. Унасан чоноо авах гэтэл морь нь үргээд дөхөж өгөхгүй байхаар нь тэнд нь орхиж гэнэ. Гэртээ хариад эргэж ирээд чоноо авах гэтэл буудсан чоно нь олдсонгүй. Хайхсандаа ойр хавьд нь мөр хайтал шинэ хяруун дээр мөр ч гараагүй байв. Энэ тухай эхнэртээ очиж хэлбэл:
Чамийн хар жатга биз ээ? гэхэд
- Сархийн хүүг дор нь буудаад хаячихна гэж бардамхан байжээ. Төдөлгүй шөнө хонь нь үргэхэд яаран гарч харвал хонь хашааныхаа буланд бөөгнөрч хурсан байв. Чимээ чагнавал баруун хавирганы (талын) пүнзэн дотор чоно мал идэж байгаа чимээ сонсогдов гэнэ. Эхнэртээ “хутга, дэн хоёр аваад ир!” гэж хэлээд пүнзний амыг онгойлгон. Дотор нь байсан гарч хонио цувуулан гаргав.
Хонио гаргаж дуусгаад харвал юу ч байсангүй. Учрыг үл ойлгон гайхаж ядан гэр лүүгээ орох гэж явтал үүдэн дээр нь нэгэн том чоно зогсож байв. Түүнийг буудах гэтэл
чоно гэр тойроод хар хурдаараа харанхуйд уусан алга болов.
Нямгаа гэртээ оронгуут орноосоо босж чадалгүй бие нь хүндрэн толгой нь эргэж гар хөл нь сулран хэвтэв. Энэ өдрөөс хойш Нямгаагийн бие өөдлөхөө больж олон сараар хэвтэрт орон өвчилжээ.
Нэгэн өдөр Сархийн Чами Нямгаагийнд ирж цай уугаад гэртээ харив. Чами эхнэртээ: “Норжимын хүү яс арьс болсон байна. Өнөө шөнө бодийг нь хөтлөхөөс биш” гэж хэлээд бөөлсөн юм гэдэг. Үнэхээр маргааш нь Нямгаа өөд болсон байна.

Twitter