Баруун Балиг нутаг минь
Бардам Шишмаа нэр минь
Түргэн урсгалт унд минь
Зүүн Балиг нутаг минь
Зөрүүд Шишмаа нэр минь

Дэлгэр мөрөн ундаа минь
Дэлтэй цэнхэр унаа минь
Дэлгэр хаанаар гүйдэл минь

Дээд тэнгэр байр минь

Хувдай цаанай нураан дээр
Хуулай Жамсаар жонуулж
Цагаан зарины нуруун дээр
Цастай Жамсаар жонжуулж

Халиу булгаар гоёж явсан
Хандгай бугаар хооллож явсан
Урацан гэртээ амьдарч явсан
Утаа майг татуулж явсан
Бардмаар ч алдаршсан
Түрлүүгээр ч нэрлэгдсэн
Балигийн ээж биеэрээ
Бардам Шишмаа биеэрээ
Хулгана жилтэй улаач минь
Хувиа авсан амьтан минь
Таван үеэдээ дамжсан
Танхил жаахан нялзрай минь
Хэний юуны хэрэг зориг
Хэт нутаг хаагуур
Хэзээ юуны учраар
Хэлцэл яриа юу воодой /хүү минь/
Тоотой насы нь
Тоолон хэлж
Төөтэй биеий нь
Төөлөн хэлж
Арван хэдэн настай
Аравгар багахан нялзрайгаа
Атаатны гарт алдаж
Асгаруулж явсан Шишмаа
Бардам зан минь байсан нь
Байлгаж чадаагүй хохь минь
Түрлүү зан минь байсан ч
Тээглүүлж чадаагүй хохь минь
Ээ халаг, ээ халаг
Ээ түлэг, ээ түлэг

Тайлбар: Бардам түрлүү, зөрүүд зантай Шишмаа нэртэй байсан гэж өөрийгөө танилцуулаад арваадхан настай бяцхан үрээ бусдын гарт алдсан эмгэнэлт түүхээ тоочож, зовлонтой гаслантай байснаа дурсан халаглаж шаналсан харууссан дүр төрхтэй болдог.

Дээрх тамлагад эхлээд өөрийгөө танилцуулаад, тийм угтай, тийм юм иддэг уудаг, тийм явсан гэхчилэн хэлдэг.

12.”Өвгөн буурал” хэмээх онгодын тамлага
Олон нуурын хөвөөнд байдаг
Хар нуурын хаяанд байдаг
Босгот хөндий дамжлагатай
Болзоот толгой суудалтай
Зуун хорин настай
Зургаадай модон таягтай
Арван гурван алтайд
Атаархан морилон суудаг
Хорин хоёр хөхийд
Хонон өнжин залардаг
Бүдүүн модон суудалтай
Нарийн модон суудалтай
Хөхөө шувуун тэнгэр
Хөгшин буурал аав таныгаа
Урин залан дуудъяа
Энэ онгод бол Хавчиг заарингийн гол шүтээн байсан онгодын уриа дуудлага юм.

13. Хавархсан онгодын тамлага
Мянган хүнд минаач болж
Махан хэлээрээ толмооч болж
Охины сайхныг бэдэрч
Өнгийн голыг эзэлж
Зуны дунд Ангарт мөс тогтоож
Азаргаар адуу хулгайлж тууж гарлайт.
Эрхүү хотод дуудагдаж
Автай оросын тушилтанд орж
Далан чарга түлээ овоолуулж
Хавтгай чулуу улайсгуулж
Түүн дотор орж хатирч байхдаа
Чулуун их мөндөр, цусан их хураа оруулж байх үедээ
Автай оросыг гар дээрээ барьж
Ганзагандаа уяж байсан эрдэм тань тийм сэн билээ.

Эх сурвалж: “Хүхэ мүнхэ тэнгэри сборник шаманских призываний” Улан-Үдэ 1996. С /34-35/

Twitter