10.Bernard Coyne
8’2″
Койннь 1897 онд АНУ-ынАйовадтөрсөн. Түүнийг өндөрөөс болоод дэлхийн 1-р дайнд оролцуулахаас татгалзсан гэнэ. Тэрээр 1921 онд элэгний хатуурлаас болж нас баржээ. Нас барах үедээ 8 фут 4 инч өндөр байсан
9. VäinöMyllyrinne
8’3″
Миклинрин 1909 ондФинляндадтөрсөн.Тэрээр. 21 насандаа 7 футөндөртэй 3.5 инчбайсанбаарминхаахамгийнөндөрцэрэгбайсангэнэ. Тэрбээр 1963 онднасбарсан.
Шинжлэх ухаанд бид хар багаасаа итгээд эхэлчихсэн юм. Заримдаа ямар нэгэн ойлголтоор муу мөртлөө “эрдэмтэд батлахдаа…” эсвэл “шинжлэх ухааны үндэслэлтэйгээр…” гэх мэтийн үг сонсоход л бидний эргэлзээ арилдаг билээ. Итгэл бол олон хүний ашиглахаар хүсэх үнэтэй нөөц. Эргэлзээ төрүүлмээр янз бүрийн номлолууд “шинжлэх ухааны” төрхөөр олон түмнийг өөрсдийн зөв гэдэгт итгүүлэхийг эрмэлзэх аж. Үр дүнд нь шинжлэх ухаан гэх ойлголт угаагдан сэтгэлийн гүнд яагаад бид түүнд итгэх ёстой вэ гэсэн асуудал үүсээд эхэлдэг. Яг энэ үеэр л хэний ч хүлээн зөвшөөрөөгүй “суутнууд” огт хол “хажуугийн” гэх албан ёсны шинжлэх ухааны талаар яриад эхлэнэ. Эрдэмтэд нь хүртэл “хаана үнэн, хаана худал” гэдгийг ялгахад бэрх болдог. Ингээд л яагаад шинжлэх ухаан манай нийгэмд давуу эрх эдлэнэ вэ гэсэн гол асуудал гараад ирнэ дээ. Ер нь бид жинхэнэ шинжлэх ухааныг хуурамчаас нь ялгаж чадаж байна уу? Гэрэл зургийг LEEMAGE/FOTOLINK
2014 оны 6 сарын 7
Өдгөөгөөс хориод жилийн тэртээ Одмаа бүсгүй үеийн нөхдийн хамт урагшаа, хойшоо наймаанд явж овоо гаршиж, орлого ашиг арвин олох болжээ. Эрхүү, Эрээн хоёроос нэг их хэтрээгүй ч энүүхэндээ гэхэд боломжийн бизнесмэн болсон байна. Тэгэхэд дөнгөж хорь гарч байсан нөхөр, хүүхэдгүй бүсгүйтэй юу эс учрах билээ дээ. Сүүлдээ Орос уруу явахаа болиод Эрээн, Хөх хотыг зорих болжээ. Тэр нь ч амар байсан ажээ.
Хүүхэлдэй эрт дээр үеэс л охидын хамгийн дуртай тоглоом байсаар ирсэн. Зарим нь хайртай хүүхэлдэйгээ насан туршид хадгалдаг. Сүүлийн үеийн хүүхэлдэй улам гоё болж, хүнтэй улам адилхан болсоор. Гэвч бэлэглэсэн гоё хүүхэлдэй болгон хүүхдэд аз жаргал авчирдаггүй гэнэ. Заримдаа аймшигт явдал тохиолдоход хүүхэлдэйг хамаг гай зовлон, эмгэнэлт явдлын шалтгаан гэж буруутгадаг.
Өнгөрсөн зууны эхэн үеийн “бейло-беби” хэмээх хүүхэлдэйн түүх тун эмгэнэлтэй. Түүний хоёр ч эзэгтэй нас баржээ. Цус багадах өвчтэй Рози Мани охины эцэг эх “Гоё хүүхэлдэй хийж өгөөч” гэж хүүхэлдэйн алдарт мастер Чарльз Уинкоксоос хүсчээ. Маш гоё хүүхэлдэй хараад бяцхан охин ихэд баярлав. Гэтэл хоёр хоногийн дараа Рози сүүлчийн бэлгээ бяцхан гартаа атгасаар өнгөрчээ.
Нэг. Шотландын үзмэрч Helen Victoria Duncan /1897-1956/ 1735 оны хуулиар шийтгэгдсэн сүүлчийн үзмэрч гэдгээрээ түүхэнд үлджээ. Эдинбург хотын үзмэрч Хелен Дункан нас барагсдын сүнсийг дуудаж чаддагаараа алдаршсан нэгэн байв. Дэлхийн нэгдүгээр дайнаас болж эрэмдэг болсон нөхөр, зургаан хүүхдээ тэжээхийн тулд тэрээр орон даяар хэрэн явж шидийг үзүүлдэг байжээ. Тэрээр тоглолтын үеэр амнаасаа өтгөн цагаан зүйл гаргаж, тэр нь сүнс болон хувирч Хелентэй яриа өрнүүлнэ.Дэлхийн хоёрдугаар дайн эхэлсэнтэй холбоотойгоор хүмүүс дайнд мордсон төрөл саднаа мэргэлүүлэх нь ихэсч, түүний алдар улам түглээ. 1941 онд Дунканыг даян дэлхийд алдаршуулсан үйл явдал болов.
Шоу бизнесийн олон од мөрөөдөлд автамтгай байдгийг хэн хүнгүй мэднэ. Гэхдээ худал ярих нь юу л бол. Та бидний мэдэх олон алдартан ямар нэгэн гадны биет, хий үзэгдэлтэй учирч уулзсан тухайгаа ярьсан нь бий. Тэдний заримаас нь дурдвал...... 1. Оросын дуучин, телевизийн хөтлөгч Лолита Милявская нэг удаа Юрмалад болсон “Новая волна” наадамд оролцож байх үед нь тохиолдсон явдлыг ингэж ярьжээ. Зочид буудлынх нь өрөөнд шөнө дунд гэнэт буудлын үйлчлэгчийн хувцастай эмэгтэй орж ирж. Танайхан өрөөнд зөвшөөрөлгүй дур мэдэн орж ирэх юм гэж Лолита буудлын эзэнд гомдоллосон байна.
Ер бусын гэхэд ч багадахаар үзэсгэлэнтэй энэ газар Баян-Өлгийн Бугат сумын нутагт оршдог билээ. Мөнх цасаар хүрээлэгдсэн уулсын дунд оршдог асар урт хадан хавцалд эртний хүмүүсийн ул мөр, үлдээсэн сүг зураг буй. Бүхэл бүтэн хадан хавцалыг чимсэн асар том байгалийн ийм музей дэлхийн хаана ч байдаггүй гэх юм билээ. Тэр бараг үнэн байх. Ямартаа л “ЮНЕСКО”-гийн биет ба биет бус дурсгалыг хадгалах санд үг дуугүй бүртгэж байхав. Тэд зөвхөн зургийг нь хараад л бүртгэсэн болохоос болж буй явдлыг хараагүй нь ойлгомжтой. Болж буй явдлыг нь харсан бол бараг тэр байрандаа босоогоороо царцах биз ээ. Үнэхээр үзсэн болгон алмайрахаас ангид байж чадахааргүй адын сонин үзэгдэл тохиодгийг тус нутгийн аль ч сумын ард иргэд ярьдаг бөлгөө.
1940-өөд оны үед Оросын судлаачид хүнийг нойргүйдэлд автуулах нөлөөтэй хийг зохион бүтээжээ. Тэд үүнийгээ Дэлхийн 2-р дайны дараагаар улс төрийн хоригдлууд дээр туршсан нь хожим "Оросын нойргүйдлийн туршилт" гэсэн нэрээр хүн төрөлхтний түүхийн хуудаснаа бичигдэн үлджээ. Энэхүү туршилт нь 15 хоногийн хугацаанд үргэлжлэх байсан бөгөөд хүлээж байсан үр дүн нь эсрэгээрээ эргэсэн юм. Ингээд та бүхэндээ энэхүү аймшигт туршилтын талаарх сонирхолтой мэдээллийг хүргэж байна.
Туршилтанд дайны үед эх орноосоо урвасан, хууль зөрчсөн гэх мэт 5 хоригдлыг хамруулсан байна. Тэдэнд "Хэзээ ч унтахгүй, юу ч болж байсан нойр хүрнэ гэсэн асуудал гарахгүй, ер бусын чадвартай хүмүүс болгох болно гэж туршилтаа тайлбарласан байна. Туршилт хийсэн өрөө нь унших ном, эвхэгддэг ор болон бүтэн сар хэрэглэж болох хоол хүнсээр хангагдсан байжээ.
ФОТО
ВИДЕО
