ФОТО
ВИДЕО
Бид удалгүй Овооны тахилгын наадам очлоо. Морь уралдаж, бөхийн барилдаан болж сумын олон цугларчээ. Сумын олон хурдан морины уралдааныг сонирхохоор цуглав. Эхний морь хол тасархай барианд түрүүлж оров. Хурдан морины уяачийн хөдөлмөр хэдэн хормонд үр дүн нь хэмжигдэж, цугласан олон баясан цэнгэж, наадав. Миний хажууд зогсох уяч залуу хуримтлуулсан хэдэн төгрөгөөр францаас хурдан азарга авчирсан тухай ярина. Монгол морь цус сэлбэн хүчирхэг болж байгаа нь сайхан ч сум болгонд ийм хэдэн залуус бий гэвэл цөөнгүй хүн зөвхөн морины тухай бодсоор, ажилласаар зуны сарыг өнгөрөөх ажгуу. Бид олны дотор сурталчилгаагаа хийчихээд цааш хөдөллөө.
Хөвсгөл аймаг монгол бөөгийн түүхэн онцгүй үүрэг гүйцэтгэдэг аймаг. Энэ талаар эртнээс алдартай нутаг. Аялал жуулчлалын хөгжүүлэх тухай их ярьдагч гол брендийн нэг болсон бөө мөргөлд нэг их ач холбогдол өгдөггүй.
Хөвсгөл аймгийн засаг дарга Ш.Идэржавхлантай хэдхэн хором уулзав. Сүүлийн 30 жил аймаг удирдаж яваа олон л даргатай уулзаж байсан. Уймраадуу, бухимдуу нэгэнтэй уулзаад өнгөрөв. Ийм хүитэй дахиж уулзаж цаг үрэх дэмий байдгийг амьдралын туршлага хэлээд байдаг юм. Ийм үед ажлаа мэддэг хүнтэй уулзах нь зөв байдаг. Сошиалаар дүүрэн Аймгийн засаг даргын цар тахлын үед тогтоол зөрчиж, тавилга, автомашин, наадмын талбай зэрэг үргүй зардал гаргасан тухай мэдээлэл байх юм.
Аймгийн засаг даргын хэлтсийн даргатай уулзсан нь цагаа олсон ажил болж санал бодлоо өргөн хэмжээтэй ёолилцож чадлаа. Угтаа бол бид төрийн ажилд чимх ч атугаа тус болохыг эрмэлзэж байгаа хэрэг юм.
Нутаг дэвсгэрийн хэмжээ 103 мянган хавтгай дөрвөлжин километр. Монгол улсын хэмжээнд хүн амын болон малын тооллогын дүнгээр улсад тэргүүлжээ. Засаг захиргааны хувьд 23 сум, 1 тосгонтой.
Мөрөн хот нь төвийн бүсийг өрнөд бүстэй холбох авто замын зангилаа, худалдаа эдийн засгийн томоохон хот юм. Хөвсгөл аймгийн нийт хүн амын 76.9 хувийг халх, 13.7 хувийг дархад, 5.2 хувийг хотгойд ястан эзэлдэг. Мөн цөөн тооны буриад, дөрвөд, урианхай, цаатан, өөлд иргэд амьдардаг олон ястны өлгий нутаг юм.
CNN телевизээс сэтгэлээ сэргээж, алжаал тайлах сайхан байгальтай дэлхийн шилдэг 10 газрыг нэрлэсэн бөгөөд үүнд Монголын бөө удганчуудын өлгий нутаг Хөвсгөл аймгийг багтаажээ
Aймгийн нийт нутгийн 35.4 хувийг ойн бүс эзэлнэ. Ойн бүсэд хар модноос гадна гацуур, хуш, нарс, улиас зэрэг навчит ба шилмүүст мод ургана. Хөвсгөл аймаг байгалийн баялаг, эрдэнэсийн сангаар нэн арвин, үйлдвэрийн зориулалтаар ашиглах боломжтой судалгаа хийгдсэн олон сая тонн нөөцтэй фосфорит, нүүрс, бал чулуу, алт, төмрийн хүдэр, шохойн чулуу, гантиг, боржин чулуун ордууд байхын зэрэгцээ хөнгөн үйлдвэрлэлд чухал ач холбогдолтой баялагууд бий. Шохойн ба гантиг чулуун тунадаснаас үүссэн Цагаан-Үүр сумын “Даян дээрх” зэрэг олон агуй, хонгил, сэнжит хад байгалийн гайхамшигтай үзмэрүүд юм.
Тус аймгийн нутаг дэвсгэр дээр нэн эртний үеэс хүн оршин сууж амьдарч байсныг илтгэсэн чулуун болон хүрэл зэвсгийн үеийн булш, хадны сүг зураг, буган хөшөө олонтой. Тухайлбал, Бүрэнтогтох сумын Уушгийн өврийн буган хөшөө, хиргисүүр, Загзуугийн амны шороон хэрэм, Мөнх хааны ордны туурь, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр сумын нутагт орших хүн чулуун хөшөө, Мөнх хааны болон Кульбилгэ хаанд зориулан босгосон гэрэлт хөшөө зэрэг түүхийн дурсгалт зүйлс олон бий.
